Ordu’nun Altınordu ilçesinde fındık ticareti yapan Yılmaz Bindaş, yeni fındık sezonunun ilk iki ayında fındık piyasası hakkında değerlendirmelerde bulundu. Ordu’da halen 92-94 lira arasında seyreden fındık fiyatının Bindaş, enflasyon ve rekolte azlığının da etkisiyle 150 liraya kadar çıkabileceğini söyledi. Yılmaz, yaptığı açıklamada şöyle dedi;

Ağustos 2023’te başlayan hasatla yeni sezon ihracat rakamları gelmeye devam ediyor. 01 Eylül-31 Ekim 2023 tarihleri arasını kapsayan dönemde Karadeniz İhracatçılar Birliği (KİB) verileriyle 54 bin 251 ton iç fındık ihracatı yapılmış olup, yaklaşık 358,5 milyon dolar(USD) gelir elde edilmiştir.

Diğer bir ifadeyle 1 kg iç fındık yaklaşık 6,6 dolara yurtdışına gönderilmiştir. Halihazır ortamda serbest piyasada işlem gören fiyatlar ihracatçıya kabuklu fındıkta 50 randıman için levant kalitede ve Giresun kalitede 92-98 TL., civarında, döviz olarak ta 3,3-3,5 USD seviyelerinde mal olmaktadır. Rakamlara göre fındığı ihraç eden sanayici yerine aynı fiyattan mal alamamaktadır. Bunun sonucunda ise darlanmış sanayicinin baskısıyla, ihtiyacı olmadığı zamanlarda fiyatı aşağı çekip ihtiyacı olduğunda yükselttiği, volatilitesi oynak bir piyasa oluşmuştur.

Ülkenin içinde bulunduğu yüksek enflasyon, dünya piyasalarında seyreden gıda ve enerji maliyetlerinin yüksekliği, iklim krizi ve üretime zarar veren haşere etkisi vb. faktörlerin fındık piyasasında da kendini göstermesi kaçınılmazdır. Gerek sanayici gerekse de üreticinin bunlardan etkilenmemesi imkansızdır. 2023 yılında tahmin edilenlerin aksine rekolte, ihracat ve iç piyasa ihtiyacını karşılayacak kadar yoktur. Hemen sezon başında, rekoltenin azlığı kendini hissettirmiş, arz ve talep dengesi fiyatları hızlı yukarı çekmiştir. Her ne kadar TMO’nun elindeki geçmiş dönem devreden fındık stoku serbest piyasa için tehdit olarak algılansa bile etkisi sınırlı kalacaktır. Çünkü piyasa, gerçekleşen verileri fiyatladığı kadar beklentileri de fiyatlamaktadır. Önümüzdeki dönemde, on yıllık aralıklarla süregelen don ve sıcak hava dalgalarıyla iklim, fındık ve meyvelere zarar veren haşere(kokarca) gibi etmenlerin rekolteye olumsuz etkisi olursa eldeki tane fındık bile altın değerine ulaşacaktır.

Geçtiğimiz dönemlerde benzer sebeplerle rekolte düşüklüğü yaşandığında fındık fiyatları iç fındıkta 14-15 USD sevilerine kadar ihracat rakamlarını, serbest piyasada da kabuklu fındık, 7 USD karşılığı TL rakamları görmüştür. Ayrıca TC Merkez bankasının 2023 ve 2024 yılı enflasyon rakamları tahminleri %62-68, %30-42 olarak açıklamıştır ki sadece enflasyon sebebiyle döviz etkisi hariç, fındık fiyatlarının yeni mahsule kadar 150 TL civarına gelmesi beklenebilir.

Halen elinde fındığı bulunan üreticilerimiz kendi tecrübelerinin yanında bu bilgilerden de faydalanarak ürünlerini değerlendirme konusunda fikir sahibi olabilir. Ne demiş Kızılderili; Dalgalar yükseldiğinde balıklar karıncaları, dalgalar alçaldığında karıncalar balıkları yer.