İŞTE DEPREMDEN 73 YIL SONRAKİ ORDU

Bugünden tam 73 yıl önce yine bir aralık ayında Erzincan'da 8 şiddetinde deprem olmuş ve aralarında Ordu'nun da olduğu illerde deprem nedeniyle toplam 32 bin 962 kişi ölmüş yaklaşık 100 bin kişide yaralanmıştı. Ordu'da da hissedilen ve can kayıplarına neden olan depremin üzerinden 73 yıl geçti ve depremi hatırlayan Ordulu oldukça az kaldı. Depremin büyüklüğü ve etki alanı o kadar genişti ki Ordu'da deprem 7.0 şiddetinde hissedildi. Erzincan'da ve Tokat'ta ise binlerce ev hasar gördü ve bir o kadar da insan hayatını kaybetti. Ordu’da bu dev depremin bilançosu da gayet ağırdı. Resmi kayıtlara göre Ordu'da 1939 depreminde 4 bin 184 bina yıkıldı, 7 bin 20 bin ise hasar gördü. Deprem nedeniyle 463 kişi hayatını kaybetti, 445 kişi de yaralandı. O depremi Ordu'da hatırlayan ise sayıları çok da fazla olmayan 80 yaş üstü insanlar hatırlıyor. Depremin son tanıkları ise Ordu’yu yıkan depremi şöyle anlatıyorlar: “Biz o zaman çayırda evcilik oynuyorduk. Evcilik oynarken böyle öte-beri gitmeye başladık. Zelzelenin ne olduğunu bilmiyorduk o zaman biz ki. O zaman bir çığırış bağırış koptu. Dediler, ‘zelzele oldu’ zelzele olduğunu o zaman anladım. Ondan sonra geceleri mısır çitrimanları vardı. Mısır alaflarının içinde yatıyorduk geceleri. Eve falan girmiyorduk. Öyle hatırlıyorum. Sonra annem tam annemin yattığı yere taş düşüyor. Annem o gece orda yatmıyor. Eğer annem orda yatsa taş zaten annemi öldürürdü. Annemler yaralandılar, hastaneye falan gittiler. Biz o zaman Keçiköy’de oturuyorduk. Benim hatırladığım bunlar.” diyor. O depremi yaşayan bir başkası da, “1939 depremini hatırlıyorum. 7 yaşındaydım. O sene okula başlamıştım. Okulumuz ufak bir binaydı. O depremde yıkıldı ve biz o sene okula gidemedik. Ertesi sene okula devam ettik. Şimdi o depremde duyduğuma göre Erzincan’ın tamamen yıkıldığını ve binlerce insanın öldüğünü söylediler. Tokat Erbağ İlçesi’nin de yıkıldığını söylediler hatta bizim köydeki evlerde yıkıldı. Çadırlarda durduk. Devlet yardım etti o zaman bize. Un, tuz, şeker, gaz yağı falan verdi.” Bir başka depremi yaşayan ise, “sebze pazarı vardı. Orası düzlüktü. Oraya çadırlar kurdular. Binalarda duranları oraya aldılar. Köprübaşı’nda bir bina yıkıldı ve 2 kişi öldü. Yaklaşık bir hafta sonra şehir normale dönmeye başladı. zaten Köprübaşı’ndan yukarıda bir tane bina bile yoktu.”    Ordu dönemin şartlarıyla uzun yıllar depremin yaralarını sarmaya çalıştı, aynı depremin yıkımını yaşayan Erzincan ve Tokat gibi. Erzincan depreminde Köprübaşı’ndan tek bir binanın olmadığı Ordu ise aradan geçen 73 yılda günümüzdeki halini aldı ve bir ucu Gülyalı, bir ucu ise Uzunisa’ya uzandı...