Muzaffer GÜNAY
Köşe Yazarı
Muzaffer GÜNAY
 

ORDU KAZASININ NAHİYELERİ

19.Yüzyıl’ın ikinci yarısında Trabzon Vilayeti’nin en büyük kazası olan Ordu’nun beş nahiyesi vardı: Ulubey. Habsaman(Göyköy). Aybastı. Perşembe. Bolaman.   1869’da Ulubey ile Gölköy nahiyeleri, “Maa Ulubey Habsamana” adı ile birleştirilerek bir tek nahiye yapılmış ancak bu durum sadece iki yıl kadar sürmüştür.   HANE SAYISI VE ERKEK NÜFUS   Osmanlı döneminde yapılan nüfus sayımlarında sadece erkek nüfus sayıma tabi tutulmuştur.Bunun nedeni ise asker alımı ve vergi toplanması idi. 1869 tarihli Trabzon Salnamesi’ne (İL YILLIĞI) göre,Ordu merkez köyleriyle birlikte hane sayısı ve erkek nüfus şöyledir :   HANE NÜFUS   Müslüman 2.541 7.801 Rum 535 2.108 Ermeni 398 1.445 Toplam 3.474 11.354     YİNE MERKEZ İLÇEDE: 7 medrese,58 cami,4 mescid,30 imam,56 hatip,13 müderris,21 kilise,31 rahib bulunmaktaydı.   ORDU KAZASININ İL YAPILMASI TBMM’nin 30 Kasım 1920’de yaptığı 106.oturumda oy çokluğu ile Ordu’nun il olması sağlanmıştır. Bu karar 4 nisan 1921’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Giresun ile Ordu il olmak için adeta rekabet halinde idi.Bu rekabetin geçmişi 1850’lere kadar iner. Bir çok tanınmış milletvekili Giresun’un il yapılmasını, Ordu’nun ise yine kaza olarak kalmasını istemişti açık oturumlarda. Şarkikarahisar(Şebinkarahisar) mebusu Mesudiyeli Serdaroğlu Mustafa Bey,Bolu mebusu Ahmet Faik Bey (Günday) ve Şarkikarahisar mebusu Hamdi Bey Ordu’nun il yapılması için büyük mücadele vermişlerdi. Son devrin büyük Tefsir alimlerinden Konyalı Mehmet Vehbi Efendi de Ordu’nun değil Giresun’un il yapılması lehinde çok etkili konuşmalar yapmıştı. Sözün özü,Ordu’nun lehine mücadele verenlerin ne kadar isabet ettikleri zaman içinde görülmüştür. NİTEKİM ORDU ARTIK BÜYÜKŞEHİR STATÜSÜNDEDİR.
Ekleme Tarihi: 01 Şubat 2017 - Çarşamba

ORDU KAZASININ NAHİYELERİ

19.Yüzyıl’ın ikinci yarısında Trabzon Vilayeti’nin en büyük kazası olan Ordu’nun beş nahiyesi vardı:

Ulubey.

Habsaman(Göyköy).

Aybastı.

Perşembe.

Bolaman.

 

1869’da Ulubey ile Gölköy nahiyeleri, “Maa Ulubey Habsamana” adı ile birleştirilerek bir tek nahiye yapılmış ancak bu durum sadece iki yıl kadar sürmüştür.

 

HANE SAYISI VE ERKEK NÜFUS

 

Osmanlı döneminde yapılan nüfus sayımlarında sadece erkek nüfus sayıma tabi tutulmuştur.Bunun nedeni ise asker alımı ve vergi toplanması idi.

1869 tarihli Trabzon Salnamesi’ne (İL YILLIĞI) göre,Ordu merkez köyleriyle birlikte hane sayısı ve erkek nüfus şöyledir :

 

HANE NÜFUS

 

Müslüman 2.541 7.801

Rum 535 2.108

Ermeni 398 1.445

Toplam 3.474 11.354

 

 

YİNE MERKEZ İLÇEDE:

7 medrese,58 cami,4 mescid,30 imam,56 hatip,13 müderris,21 kilise,31 rahib bulunmaktaydı.

 

ORDU KAZASININ İL YAPILMASI

TBMM’nin 30 Kasım 1920’de yaptığı 106.oturumda oy çokluğu ile Ordu’nun il olması sağlanmıştır.

Bu karar 4 nisan 1921’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Giresun ile Ordu il olmak için adeta rekabet halinde idi.Bu rekabetin geçmişi 1850’lere kadar iner.

Bir çok tanınmış milletvekili Giresun’un il yapılmasını, Ordu’nun ise yine kaza olarak kalmasını istemişti açık oturumlarda.

Şarkikarahisar(Şebinkarahisar) mebusu Mesudiyeli Serdaroğlu Mustafa Bey,Bolu mebusu Ahmet Faik Bey (Günday) ve Şarkikarahisar mebusu Hamdi Bey Ordu’nun il yapılması için büyük mücadele vermişlerdi.

Son devrin büyük Tefsir alimlerinden Konyalı Mehmet Vehbi Efendi de Ordu’nun değil Giresun’un il yapılması lehinde çok etkili konuşmalar yapmıştı.

Sözün özü,Ordu’nun lehine mücadele verenlerin ne kadar isabet ettikleri zaman içinde görülmüştür.

NİTEKİM ORDU ARTIK BÜYÜKŞEHİR STATÜSÜNDEDİR.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve orducu.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.